Dynamiczne taryfy energii elektrycznej to nowoczesne podejście do rozliczania i sprzedaży energii, które coraz częściej zastępuje tradycyjne modele. W obliczu rosnącego zapotrzebowania na elastyczność oraz efektywne zarządzanie energią taryfy te stają się istotnym elementem rynku energii, zwłaszcza w kontekście prosumentów – osób lub firm, które zarówno produkują, jak i konsumują energię elektryczną. W odróżnieniu od tradycyjnych taryf, które opierają się na stałych stawkach, taryfy dynamiczne umożliwiają dostosowanie cen energii do aktualnych warunków rynkowych, co może przynieść korzyści zarówno dla sprzedawców, jak i konsumentów. Wprowadzenie obowiązku oferowania taryf dynamicznych, które nastąpi już 24 sierpnia 2024 roku, może znacząco wpłynąć na sposób, w jaki zarządzamy i sprzedajemy energię w Polsce.
Czym są taryfy tradycyjne a czym taryfy dynamiczne?
Obecny system rozliczania energii elektrycznej, znany jako Net-billing, dotyczy osób fizycznych lub firm, które jednocześnie produkują i konsumują energię elektryczną. Nadwyżka energii, wyprodukowana przez instalację OZE (odnawialne źródła energii) ponad aktualne zapotrzebowanie prosumenta, jest przesyłana do sieci elektroenergetycznej. Energia ta jest mierzona i zapisywana w systemie operatora sieci dystrybucyjnej, a cena za oddaną energię jest ustalana na początku miesiąca, na podstawie cen z miesiąca poprzedniego. Informacje te są publikowane na stronie RCEm (Rynek Centralny Energii).
W przeciwieństwie do tradycyjnych taryf taryfy dynamiczne odzwierciedlają aktualne ceny rynkowe energii, które mogą zmieniać się co godzinę w zależności od popytu i podaży na rynku. Nowe przepisy, które wejdą w życie 24 sierpnia 2024 roku, nakładają na sprzedawców energii obowiązek oferowania taryf dynamicznych. Informacje o cenach energii na dany moment będą publikowane na stronie Towarowej Giełdy Energii (TGE).
Jakie są zalety taryf dynamicznych dla sprzedawców energii?
Taryfy dynamiczne oferują sprzedawcom energii z fotowoltaiki (PV) szereg korzyści, które mogą wspierać lepsze zarządzanie sprzedażą energii oraz optymalizację przychodów. W okresach wyższych cen energii sprzedawcy mogą zwiększać swoje zyski, sprzedając energię po korzystniejszych stawkach, szczególnie jeśli posiadają magazyny energii. Taryfy dynamiczne mogą być również zintegrowane z zaawansowanymi systemami zarządzania energią, które automatycznie dostosowują sprzedaż w zależności od warunków rynkowych. W dalszej części (punkt 6) pokażemy, że taryfy dynamiczne oferowane przez TGE są korzystniejsze od rozliczeń Net-billing, gdzie cena była stała przez cały miesiąc.
Czy konieczne jest stosowanie magazynu energii?
Posiadanie magazynu energii staje się coraz bardziej istotne dla użytkowników systemów fotowoltaicznych. Oprócz możliwości uzyskania dofinansowania z programu „Mój Prąd 6.0” magazynowanie energii przynosi szereg korzyści ekonomicznych i funkcjonalnych. Oto kilka kluczowych powodów, dla których warto rozważyć instalację magazynu energii:
- Optymalizacja autokonsumpcji: Energia elektryczna kupowana z sieci jest droższa niż ta, którą możemy sami wytworzyć i zużyć. Dlatego zwiększanie autokonsumpcji poprzez magazynowanie nadwyżek energii pozwala na znaczące oszczędności.
- Zróżnicowanie cen energii: Ceny energii na TGE w godzinach szczytowej produkcji fotowoltaicznej mogą być niskie, a czasem nawet ujemne. Magazynowanie energii pozwala na lepsze zarządzanie jej wykorzystaniem w zależności od wahań cen.
Scenariusze wykorzystania magazynu energii.
Scenariusz 1: Dominująca autokonsumpcja
W dniu, gdy ceny sprzedaży energii są niższe niż ceny zakupu przez całą dobę, magazyn energii działa wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego. Dzięki temu maksymalizujemy autokonsumpcję i minimalizujemy konieczność zakupu drogiej energii z sieci.
Scenariusz 2: Optymalizacja sprzedaży energii
W dniu, gdy ceny sprzedaży energii są wyższe w określonych godzinach, możemy odpowiednio ustawić falownik. Przez większość dnia magazynujemy energię, a w godzinach wysokich cen sprzedaży oddajemy zgromadzoną energię do sieci. Takie podejście maksymalizuje przychody ze sprzedaży energii.
Magazynowanie energii w systemach fotowoltaicznych pozwala na:
- Zwiększenie autokonsumpcji i oszczędności na zakupie energii z sieci.
- Skuteczniejsze zarządzanie energią w zależności od zmiennych cen na rynku energii.
- Zwiększenie przychodów ze sprzedaży energii w korzystnych godzinach.
Przykład rozliczenia sprzedanej energii w taryfach dynamicznych
Dla przykładu rozważmy miasto Bydgoszcz. Całkowite natężenie promieniowania słonecznego zostało zaczerpnięte ze strony Gov.pl. Kąt nachylenia dachu wynosi 30º, a panele są zamontowane w kierunku południowym. Moc instalacji wynosi 10 kWp, zapotrzebowanie na energię elektryczną – 8900 kWh/rok, a magazyn energii ma pojemność 10,66 kWh. Rozpatrzymy dwa scenariusze.
Scenariusz 1: Dominująca autokonsumpcja
Dla przykładu rozważmy 20 maja, gdy ceny sprzedaży energii są niższe niż ceny zakupu przez całą dobę, a magazyn energii działa wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego. W Tabeli 1 przedstawiono, ile złotych zarobimy za sprzedaną nadwyżkę energii elektrycznej w każdej godzinie dnia. Sumaryczny zarobek w dniu 20 maja wyniósł 11,76 zł.
Scenariusz 2: Optymalizacja sprzedaży energii
Dla przykładu wybrano 17 czerwca, gdy ceny sprzedaży energii są wyższe w określonych godzinach. W Tabeli 2 widzimy, ile złotych zarobimy za sprzedaną nadwyżkę i zmagazynowaną energię elektryczną w ciągu dnia. Sumaryczny zarobek za sprzedaż w dniu 17 czerwca wyniósł 22,23 zł. Należy jednak pamiętać, że musimy kupić wtedy więcej energii z sieci, czyli 10,66 kWh. Cena za zakup energii przyjęta została na poziomie 1,2 zł/kWh, co oznacza, że musimy kupić energię na sumę 12,79 zł. Wynika z tego, że netto zarobimy 9,44 zł. Można zauważyć, że stosując dominującą autokonsumpcję, zarobilibyśmy 5,60 zł, co daje różnicę 3,84 zł. Optymalizacja sprzedaży jest wygodniejsza za dominującą autokonsumpcje w danym dniu.
Porównania taryfa dynamicznego, a taryfa tradycyjnego. Ile zarobimy na sprzedaży energii?
Analizowano zarobki ze sprzedaży energii elektrycznej w różnych taryfach dynamicznych i tradycyjnych od 19 maja do 30 czerwca.
Rysunek 1: Przedstawia zarobki ze sprzedaży energii elektrycznej w taryfach dynamicznych i tradycyjnych. Z tego rysunku wynika, że w taryfach dynamicznych można zarobić więcej ze sprzedaży energii, jednakże wymaga to zakupu większej ilości energii elektrycznej.
Rysunek 2: Prezentuje zarobki całkowite, czyli netto, które są obliczane jako różnica między zarobkami ze sprzedaży energii a kosztami zakupu energii elektrycznej. Ten rysunek pomaga lepiej zrozumieć realny zysk po uwzględnieniu kosztów zakupu energii.
Okazuję się, że taryf dynamiczny jest lepszy na 7% zarobimy więcej niż na taryfach tradycyjnych. Przewidywany zakres zarobków w taryfach dynamicznych na poziomie 5-15% większy niż taryfach tradycyjnych.
Można zaobserwować prace akumulatora szczególnie widać, że w czerwcu skorzystaliśmy 7 raz ze scenariuszu drugiego.
Przykłady pokazują, że zarobki z taryf dynamicznych mogą być wyższe w porównaniu do rozliczeń w systemie Net-billing. W zależności od scenariusza, właściciel instalacji PV może lepiej zarządzać sprzedażą energii, optymalizując przychody poprzez odpowiednie dostosowanie magazynowania energii do zmiennych cen rynkowych. W porównaniu do stałej ceny oferowanej przez system Net-billing, taryfy dynamiczne mogą zwiększyć zyskowność instalacji fotowoltaicznych nawet o 7%.